زمان مطالعه: 5 دقیقهآیا هنگام خواندن کتاب تمرکز کافی ندارید و دائم حواستان پرت می‌شود؟ انتشارات متخصصان در کنار چاپ کتاب که هدف اصلی آن است، درصدد راه‌های افزایش سرانه‌ی کتابخوانی در جامعه نیز هست.
یکی از دغدغه‌های مهم در کتابخوانی و مطالعه، عدم تمرکز حین مطالعه کتاب می‌باشد. آنچه تمرکز را از بین می‌برد، چیزی نیست جز تمایل ذاتی ذهن به درگیری و فعالیت یا همان “حواس‌پرتی”
در این مقاله، 7 توصیه برای افزایش تمرکز در مطالعه داریم تا به کمک آن تمرکز خود هنگام خواندن کتاب‌های مورد علاقه‌تان را افزایش دهید و به این ترتیب سرعت خواندن را نیز بالا ببرید. با ما همراه باشید.
منشاء حواس‌پرتی چیست؟
اکثر افراد گمان می‌کنند که تمرکز داشتن یا نداشتن امری ذاتی است و توانی در تغییر میزان آن ندارند. در حالیکه تمرکز همچون دیگر ویژگی‌های اکتسابی در انسان، پرورش و جهت داده می‌شود.
تمرکز امری اکتسابی است.
اما آنچه حواس شما را پرت می‌کند و روند مطالعه‌تان را کاهش میدهد را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
- منشاء ذهنی و روانی
- منشاء بیرونی و محیطی
از موانعی که بر سر راه توجه دقیق به مطالعه و تمرکز حواس وجود دارند می توان به درد، رنج، غم و غصه، نگرانی، گرسنگی و تشنگی، سردی و گرمی، ترس، خشم، شادی، سردرد و… اشاره کرد. این موارد با افکار شما ارتباط دارد و جزء منشاء ذهنی و روانی محسوب می‌شود.
اما حواس‌پرتی های بیرونی و محیطی، به محیط و تحریکات پیرامون شما مربوط می‌شود. عواملی همچون سر و صدای زیاد، نور کم یا زیاد، شلوغ بودن محیط و …
بی شک، حواس پرتی بیرونی، آسان تر از عوامل حواس پرتی درونی برطرف می شود. از این رو، می توان بدون توجه به عوامل محیطی، مانند سر و صدای زیاد، تمرکز حواس خود را حفظ کرد؛ اما نمی توان با نگرانی و ناراحتی و فکر و خیال، با تمرکز مطالعه کرد. نویسنده انگلیسی و سخنران انگیزشی ، “گرگ مک کویین” می‌گوید:
تمرکز مهمتر از نبوغ است.
Greg McKeown
چه بسیار افرادی که با میزان هوش متوسط از افرادی نابغه موفقیت‌های بیشتری داشته‌اند؛ چراکه روی کاری که انجام داده‌اند، متمرکز بوده‌اند. با علم به این مطلب به بررسی چند فاکتور مهم در افزایش تمرکز در مطالعه خواهیم پرداخت.
7 نکته مهم جهت افزایش تمرکز در مطالعه که سرعت و دقت شما را نیز بیشتر می‌کند
باید بدانید که این عدم تمرکز برای حرفه‌ای ترین خوانندگان در هنگام مطالعه‌ی یک کتاب هم رخ میدهد. به همین دلیل ما سعی داریم این اتفاق را به حداقل ممکن برسانیم. با رعایت این چند نکته هنگام شروع یک کتاب می‌توانید از حواس‌پرتی‌های احتمالی جلوگیری کرده و با تمرکز بیشتری مطالعه کنید:
-
یافتن مکان مناسب برای مطالعه
قبل از انجام هر کاری، محیط مناسب برای مطالعه پیدا کنید. شاید همین الان اولین جایی که به ذهنتان می‌رسد، تخت‌خواب گرم و نرمتان باشد و یا صندلی راحتی‌یی که اغلب در آن موزیک گوش می‌دهید.
اما واقعیت این است که شما باید به دنبال جایی باشید که خیلی در آن احساس راحتی نکنید. چرا که اغلب مکان‌هایی مثل تخت‌خواب موجب خواب‌آلودگی و عدم تمرکز و حوا‌پرتی شما خواهد شد. پس جایی را انتخاب کنید که با خوابیدن و آرامش همراه نباشد.
برای مثال؛ میز آشپزخانه محل مناسبی برای کتاب خواندن است و یا اگر شرایطش را دارید به کتابخانه بروید.
-
حذف مواردی که موجب حواس‌پرتی است
عصر دیجیتال و فعالیت در دنیای اینترنت، به راحتی حواس شما را پرت می‌کند؛ و ان تنها مختص به شما نیست. اکثر افرادی که در شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک، اینستاگرام، تلگرام و … فعالیت دارند، بخش عمده‌ای از تمرکزشان روی این شبکه‌هاست و به این ترتیب هنگام خواندن یک کتاب مغزشان دائم دستور میدهد که از آن شبکه‌ها غافل نباش!
چند راهکار برای مقابله با این حواس‌پرتی عبارتند از:
-
- تلفن خود را در حالت سکوت قرار دهید.
- قبل از شروع مطالعه ایمیل، فیسبوک، اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی خود را چک کنید و سپس آن را کاملا کنار بگذارید.
از طرفی اگر در مکانی عمومی هستید که سروصدا و حضور افراد موجب حواس‌پرتی شماست، نکته‌ی 3 را از دست ندهید.
-
گوش دادن به موسیقی
آیا تابحال سعی کرده اید هنگام خواندن کتاب، موسیقی گوش کنید؟ جالب است بدانید که گوش دادن به یک موزیک یکی از موثرترین روش‌های افزایش تمرکز حین مطالعه کتاب است.
اما این به آن معنا نیست که می‌توان به هر موزیکی گوش داد. پیشنهاد ما انتخاب موزیک‌های بی‌کلام است. چراکه خود متن موزیک ممکن است موجب حواس‌پرتی و عدم تمرکز روی نوشته‌های کتاب شود. -
یادداشت برداری
برای درگیر ماندن ذهن و تمرکز در هنگام کتاب خواندن، زیر جمله‌هایی را که می‌پسندید خط بکشید، نام شخصیت‌ها و رابطه‌ی بین آن‌ها را بنویسید و نکاتی را که به ذهنتان می‌رسد در جایی یادداشت کنید.(دفترچه یادداشت یا خود کتاب، انتخاب با شماست!)
این روش یکی از تکنیک‌های عالی برای ادامه دادن مطالعه است.
-
انتخاب کتاب مناسب
نکته‌ی بسیار مهم در تمرکز یا عدم تمرکزهنگام مطالعه، کتابی است که شما می‌خوانید. اگر به آن‌چیزی که می‌خوانید علاقه‌مند باشید، حتما تمرکز بیشتری خواهید داشت. اما اگر یک کتاب را صرفا به دلیلی اینکه دیگران آن را معرفی کرده‌اند می‌خوانید، احتمال حواس‌پرتی شما بیشتر خواهد بود.
اما گاهی مجبوریم کتابی را حتما بخوانیم، علیرغم اینکه خیلی موردعلاقه‌مان نیست. در این مواقع راهکار چیست؟
-
- وانمود کنید که آن کتاب را دوست دارید
- تجسم کنید که در حال خواندن کتاب از آن لذت می‌برید.
- نگرش خود را تغییر دهید.
واقعیت این است که ماهیت آن کتاب هرگز تغییر نخواهد کرد؛ پس این شما هستید که باید جور دیگری به خواندن و مطالعه نگاه کنید.
-
ورزش کردن
شاید در ابتدا ورزش و تمرکز بی‌ربط به نظر آیند؛ اما مطالعات زیادی در این زمینه وجود دارند که نشان میدهد حتی 10 دقیقه پیاده‌روی باعث افزایش تمرکز می‌شود؛ به دلیل ترشحات شیمیایی که در مغز رخ میدهد.
پس با اندکی پیاده‌روی و یا حتی دراز و نشست تمرکز خود را قبل از مطالعه تقویت کنید. -
استراحت
توصیه می‌شود بعد از هر یک ساعت مطالعه، حتما کمی استراحت کنید. حتی به مدت 1 دقیقه!
در این فواصل به خودتان زمان بدهید تا فکر و ذهنتان را مرتب کنید، یادداشت برداری کنید، یا حتی فقط نگاهتان را از صفحه کتاب بردارید.
به این ترتیب احساس خستگی نمی‌کنید و سرحال شروع به خواندن مجدد خواهید کرد. توصیه ما این است که بین 10 الی 15 دقیقه مطالعه کنید و بعد از آن استراحت کوتاهی داشته باشید. به این ترتیب به بالاترین میزان تمرکز و توجه دست پیدا می‌کنید.
نکته مهم : اگر بتوانیم تصورات غلط و منفی را از خود دور و تصورات مثبت را جایگزین کنیم، می‌توانیم علاقه به مطالعه و یادگیری را در خود ایجاد کنیم؛ و این فرآیند موجب افزایش تمرکز در مطالعه خواهد شد.
انسان در بحر اندیشه‌های خوشایند، حافظه‌ای بهتر پیدا می‌کند و ذهن در حالت آرامی قرار می‌گیرد و میل به یادگیری را در خود به وجود می‌آورد.
سخن آخر
در صورتی که تجربه‌ای در راستای افزایش تمرکز در مطالعه داشته‌اید با ما در میان بگذارید. نشر متخصصان به عنوان یکی از بهترین و پرفروش ترین ناشران چاپ کتاب در چند سال اخیر خدمات چاپ و ترجمه کتاب را به صورت کاملا حرفه ای انجام میدهد. جهت اطلاعات بیشتر با همکاران ما در تماس باشید.
واقعا مطلب جالبی بود.
از نظر من مهمترین کار همون اننتخاب کتاب مناسبه 🙂
سلام خانم ایزدی،
خیلی خوشحالیم که این مقاله رو پسندیدین.
واقعا درست میگین اگر کتابی که انتخاب کردین مورد علاقه تون باشه، احتمال حواس پرتی حین مطالعه اش خیلی میاد پایین.
موفق باشید.