بـَر گِرد شعر حافظ

کتاب بـَر گِرد شعر حافظ نوشته جناب آقای مهدی سامان را به صورت قانونی از سایت متخصصان خریداری کنید.

ارسال کتاب تا ده روز کاری.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:

پیش‌گفتار
انسان پریشان‌حال گرفتار در حوادث دنیا از هر سو احساس ناامنی می‌کند آشیان آسایش او پیوسته لرزان است. گاه بلایای طبیعی چون سیل و زلزله و طوفان و هجوم آفت‌ها دستاوردهایش را نابود کرده است و بیگاه شبیخون غارت‌گران او را بر ویرانه خان و ‌مان به سوگ عزیزان نشانده است بارها و بارها و دوباره به پا خاسته و برای آسایش خود بی‌وقفه تلاش کرده است. درحالی‌که همیشه قرن‌ها به خاطر داشته که بلاها و آفت‌ها، بیماری‌ها و سرانجام مرگ پایان اوست.
او که هرگز دوست نداشته و نمی‌دارد که به پایان برسد: در گیر و دار رنج و بی‌پناهی و غربت اندیشه‌اش در جستجوی چاره‌ای است که نه در دشت و دریا و کوه و صحرا می‌یابد نه در آسمان و گردش ستارگان و ماه و خورشید.
از پی قرون متمادی اندیشه‌ورزی در برهه‌ای تابناک معجزه بلوغ عقل با ابزار خیال سقف فلک را می‌شکافد و به کمک قراین و شواهدی که از آیین‌های آسمانی و اسطوره‌های زنده و میرا دارد، در قلمرو غیب به جستجوی مؤثر غایی می‌پردازد. از لابه‌لای پرده‌های اسرارآمیز عالم غیب گاه در پرتو اشراق و الهام، لحظه‌های جذبه و لذت و شوق را تجربه می‌کند. هر چه پیش‌تر می‌رود با فراست بیشتر درمی‌یابد که خیال بار او را چقدر سبک می‌کند به‌ویژه آنگاه‌که با فکر و تمرکز و ذکر زلال همراه شود و چقدر احساس قدرت می‌کند وقتی از هم‌افزایی و زایندگی این دو قلمرو و توانایی‌ها بهره می‌گیرد.
پرّ و بال ما کمند عشق اوست
مو کشانش می‌کشد تا کوی دوست
(مولوی)
***
در عشق زنده باید کز مرده هیچ ناید
دانی که کیست زنده آن کو ز عشق زاید
(مولوی)
***
چو جهان فسرده باشد چو نشاط مرده باشد
چه جهان‌های دیگر که ز غیب برگشایی
(مولوی)

حافظ در دربار سلطان

حافظ همچون هر شاعر دیگری از فضاهای مناسب و مختلف برای پرداخت‌های کلام شاعرانه خود استفاده کرده است که اغلب شفاف و دارای زمینه‌های واقعی‌اند و گاهی هم فضاها صرفاً ساخته‌وپرداخته‌ی تخیل قوی و شگفت‌انگیز هنری اوست که آن هم بر پایه‌ی داشته‌های فرهنگی و اعتقادی شاعر استوار است مانند پهنه‌ی موج‌خیز دریا و طوفان، کوه و دره و دشت، باغ و بوستان، صحرا و بیابان هول‌انگیز بی‌انتها، آسمان نیمه‌شب و نسیم سحر، مسجد و محراب، خانقاه و مدرسه، دیر مغان و میکده، فردوس برین، حور و سایه‌ی طوبی و غیره. ازآنجاکه در دوره‌هایی از زندگی با فضای دربار حاکمان و پادشاهان شیراز مأنوس بوده و علاوه بر خوانده‌ها و شنیده‌ها به دلیل مراوداتی که داشته در هر فرصتی زوایای آن مکان‌ها را به‌دقت کاویده، وقایع و حوادث و مناسبات پرشر و شور آن فضاها را دیده، حالات و ترتیبات و نظامات لشگر، مراسم رسمی و جشن‌ها و شادخواری‌های درباریان را از دور و نزدیک با کنجکاوی تماشا کرده یا شریک تجربه آن‌ها بوده است طبیعی است که اگر ذهن و خاطر شاعر برخی حوادث و مطالب را در چنین زمینه‌ها و فضاهایی تصویر کند و به نتیجه برساند؛ به‌طور مثال او از فضای مجلسی که گویا «حاجی قوام» ترتیب داده بوده یاد می‌کند که در دربار یا صحن و ایوان‌های مخصوص این جشن‌ها برگزار شده.
بزمگاهی دلنشین چون قصر فردوس برین
گلشنی پیرامنش چون روضه‌ دارالسلام
صف‌نشینان نیک‌خواه و پیشکاران باادب
دوستداران صاحب سر و حریفان دوستکام