انواع نگارش و سبک های نویسندگی کتاب

نویسندگی به معنای تفهیم یک پیام و یا یک نگرش است که به‌وسیله نوشتن به خواننده و مخاطب انتقال می‌یابد؛ نگارش کتاب، باتوجه ‌به موضوع و محتوای آن، با یک سبک نگارشی مناسب انجام می‌شود؛ سبک نگارش در حقیقت قالب، ساختار و چارچوبی است که نویسنده کتاب، متناسب با اهداف خود از آن بهره می‌گیرد.
بسیاری از کتابخانه‌ها و فروشندگان حرفه‌ای، با توجه به سلایق مخاطبین خود تلاش می‌کنند کتاب و قفسه‌ها را بر اساس انواع سبک‌های نگارش کتاب دسته‌بندی و جانمایی کنند.

برای فعالیت در زمینه نویسندگی علاوه بر استعداد و هوش، برخورداری از علم به‌روز و تسلط کافی، امری مهم و ضروری است؛ در این مقاله با انواع سبک‌های نگارش کتاب آشنا خواهید شد.

اگر قصد نوشتن و چاپ کتاب، چه به صورت فیزیکی و یا به صورت الکترونیک دارید، دانستن با سبک های نگارش کتاب یک امر ضروری برای شماست پس با ما همراه باشید تا با مهم ترین سبک های نگارش کتاب آشنا شوید و بدانید که شما چگونه و با استفاده چه سبک هایی میتوانید کتابتان را بنویسید.

انواع سبک‌های نگارش کتاب

آگاهی از انواع سبک‌های نگارشی برای یک نویسنده، امری مهم و ضروری است، به‌عنوان‌مثال: یک کتاب رمان با سبک توضیحی نگارش نمی‌شود چرا که این سبک برای توضیح و شرح مفاهیم به کار می‌رود.
به‌منظور نگارش کتاب و تألیف اثری خاص، می‌بایست از سبک‌های متنوع و مهمی که در این حوزه وجود دارد، اطلاع و آگاهی کافی داشت؛ چندین سبک نگارشی مهم برای تحریر کتاب و آثار مکتوب وجود دارد که هر یک از این روش‌ها، جهت اهداف خاصی به کار برده می‌شوند.

 در یک نوشتار واحد، امکان استفاده از سبک‌های متفاوت وجود دارد.

مهم‌ترین سبک‌های نگارش کتاب عبارت‌اند از:

• سبک توصیفی
• سبک روایتی
• سبک توضیحی
• سبک مجاب‌کننده یا متقاعدکننده

سبک توصیفی (Descriptive style)

کتاب‌های داستانی، رمان، سفرنامه و راهنمای سفر به سبک توصیفی نگارش می‌شوند؛ همان‌طور که از نام این سبک، پیداست، نویسنده به‌وسیلة کلمات، تلاش می‌کند تا اشیاء، افراد، حوادث و مکان را توصیف نماید؛ به‌عبارت‌دیگر نویسنده همانند یک نقاش به کمک کلمات برای مخاطب خود، تصویرسازی ذهنی ایجاد می‌نماید.

در سبک توصیفی، نویسنده با استفاده از آرایه‌های ادبی بر جلوه و جاذبه‌های داستان افزوده و آن را از واقعه‌ای ساده و معمولی به روایتی زیبا و جذاب تبدیل می‌نماید؛ خواننده و مخاطب به‌وسیلة به‌کارگیری حواس پنج‌گانه، کاملاً در فضای داستان و روایت قرار گرفته و آن را درک می‌نماید.

نکته: یکی از تخصص‌های لازم جهت نگارش کتاب به سبک توصیفی، احاطة کامل نویسنده بر آرایه‌های ادبی می‌باشد.

آثاری که در سبک توصیفی نگارش می‌شوند عبارت‌اند از:

• کتاب داستان
• کتاب شعر
• هفته‌نامه، ماهنامه، مجله
• سفرنامه و راهنمای سفر
• خاطرات
• رمان‌ و نمایشنامه‌
• توصیف کردن طبیعت و یا اشیاء

کتاب لونلی پلانت (lonelyplanet) که انتشارات آن مدعی بهترین راهنمای سفر مقاصد گردشگری دنیا است، از انواع سبک کتاب‌ این ژانر می باشد.

همچنین کتاب سرزمین جدید (Diane Cook) که یکی از بهترین کتاب های سال 2020 می‌باشد به این سبک نگارش شده است.

سبک روایتی (Narrative style)

سبک روایتی برای نگارش کتاب‌هایی به کار می‌رود که شامل آثار و نوشته‌های طولانی است؛ این سبک زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که نویسنده قصد دارد، روایتی طولانی را در چهارچوب داستان و یا غیر داستان، مفصلاً شرح دهد.
در نگارش کتاب با سبک روایتی، هم‌زمان با انتقال اطلاعات، داستانی نیز روایت می‌شود که در آن، تمام ساختار و بخش های داستان، همانند: شخصیت‌ها، وقایع و صحنه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.

آثاری که در سبک روایتی نگارش می‌شوند عبارت‌اند از:

• مثل‌ها و حکایت‌ها
• رمان‌ها
• داستان‌های شفاهی
• داستان‌های کوتاه
• شعرهای طولانی

از نمونه‌های مشهور این سبک کتاب می‌توان به شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی اشاره نمود.

سبک توضیحی (Explanatory style)

یکی از متداول‌ترین سبک‌های نگارش کتاب، سبک توضیحی است؛ در این سبک، نویسنده تلاش می‌کند تا به شرح برخی از مفاهیم پرداخته و گستره‌ای از اطلاعات را به خواننده انتقال دهد.

در نگارش کتاب به سبک توضیحی، نظرات نویسنده دخیل نبوده و مطرح نمی‌شود و غالباً حقایقی که مورد پذیرش عموم مردم است، به مخاطب منتقل می‌شود؛ به‌عنوان‌مثال: توضیح یکی از مفاهیم آمار و ریاضیات در دستة سبک توضیحی واقع می‌شود.

آثاری که در سبک توضیحی نگارش می‌شوند عبارت‌اند از:

• اخبار و شرح خبر
• مقالات علمی
• کتاب‌هایی شامل دستورالعمل‌ها، همانند کتاب آموزش آشپزی
• کتب آموزشی
• نگارش مطالب علمی، مربوط به مشاغل و فنی

از نمونه کتاب‌های این سبک می‌توان به آشپزی مدرن پانیذ اشاره نمود.

سبک مجاب‌کننده یا متقاعدکننده (Persuasive style)

یکی از اصلی‌ترین سبک‌های نگارشی برای نوشتن مقالات و متن‌های علمی و دانشگاهی، سبک نگارش مجاب‌کننده یا متقاعدکننده می‌باشد؛ نویسنده با استفاده از این سبک در تلاش است تا عقاید و نظرات خود را به‌گونه‌ای مطرح سازد تا مخاطب متقاعد شود.

نگارش کتاب با استفاده از سبک متقاعدکننده، در برگیرندة قضاوت‌ها و دیدگاه‌های نویسنده و همچنین جهت‌گیری‌های او نیز می‌باشد؛ در این نوع نگارش، نویسنده با به‌کارگیری دلایل خود، خواننده را مجاب می‌نماید.

آثاری که در غالب سبک مجاب‌کننده یا متقاعدکننده نگارش می‌شوند، عبارت‌اند از:

• تبلیغات
• معرفی محصولات
• توصیه‌نامه
• نوشتن نامه شکوائیه
• کاور اتر در مقالات و نوشته‌های دانشگاهی و علمی

از جمله کتاب‌های محبوب سال‌های اخیر با این سبک نگارش “همه دروغ می‌گویند” می‌باشد.

باتوجه‌به توضیحاتی که دررابطه‌با انواع سبک‌های نگارش کتاب ارائه شد، می‌توان گفت که هر نویسنده بر اساس موضوع کتاب و حوزة خلق اثر خود، می‌بایست یکی از سبک‌های نگارشی را انتخاب نماید، هرچند باید توجه داشت که، ساختار یک متن و نوشتة واحد، می‌تواند در برگیرندة چند سبک متفاوت نیز، باشد.

سخن آخر درباره سبک های نویسندگی و نوشتن کتاب

محدوده کار نویسندگان و خلق آثار ایشان، بسیار وسیع و گسترده است؛ یک نویسنده گاهی به خلق آثار داستانی همچون: کتاب‌های کودکان، شعرها، نمایشنامه‌، رمان و داستان‌های کوتاه می‌پردازد و نیز، برخی اوقات ممکن است مطالب غیرداستانی، همانند: کتب آموزشی، مقالات علمی و دانشگاهی را نگارش نماید.

مهم‌ترین و اصلی‌ترین ابزار برای مهارت در نویسندگی، مطالعه و تسلط به دانش روز می‌باشد لذا علاوه بر آگاهی از آثار نویسندگان نامدار و مطرح دنیا، بهره‌مندی از اطلاعات تخصصی در رابطه با سبک‌ها و روش‌های نگارش کتاب، بسیار مهم و ضروری است.

انتشارات متخصصان به‌عنوان بهترین ناشر سال 98 شناخته شده و در تلاش است تا شما عزیزان را در راستای ارتقای سطح دانش و اطلاعات فردی و همچنین ارائه خدمات ویراستاری و چاپ کتاب، یاری نماید.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت خدمات مشاوره رایگان، از طریق راه‌های ارتباطی زیر با ما در ارتباط باشید.